Okres menopauzy to czas, kiedy w organizmie kobiety zachodzą spore zmiany w zakresie gospodarki hormonalnej (zmniejszenia wydzielania hormonów – estrogenu i progesteronu). Zmiany te powodują wystąpienie wielu schorzeń i dolegliwości. Wśród nich wymienia się między innymi zaburzenia cyklu miesiączkowego, objawy zespołu klimakterycznego, nietrzymanie moczu oraz osteopenię i osteoporozę pomenopauzalną. Wszystkie te zmiany obniżają jakość życia kobiet i negatywnie wpływają na ich codzienne funkcjonowanie1. W okresie menopauzy mogą wystąpić także inne niepożądane objawy, jak choćby wzdęcia. Co powoduje wzdęcia w czasie menopauzy i jak sobie radzić z tym problemem zdrowotnym? Sprawdź!
- Menopauza (klimakterium) – czym jest?
- Najczęstsze objawy menopauzy
- Jakie są możliwe przyczyny wzdęć w okresie menopauzy?
- Wzdęcia w okresie menopauzy – kiedy zgłosić się do lekarza?
- Sprawdzone sposoby na wzdęcia w okresie menopauzy
Menopauza (klimakterium) – czym jest?
Menopauza (okres przekwitania, klimakterium) to naturalny proces wywołany starzeniem się organizmu kobiety i wygasaniem funkcji jajników (zanikiem aktywności hormonalnej jajnika)2. Świadczy o zakończeniu funkcji układu rozrodczego, a co za tym idzie, możliwości posiadania potomstwa3. Pojęciem menopauza określa się ostatnie krwawienie miesiączkowe, po którym w ciągu następnych 12 miesięcy miesiączka już się nie pojawia i nie stwierdza się żadnych patologicznych przyczyn zatrzymania menstruacji1.
To, w jakim wieku rozpocznie się menopauza i dojdzie do zatrzymania miesiączki, jest indywidualną kwestią i zależy od czynników genetycznych i środowiskowych. Zwykle menopauza występuje między 45. a 55. rokiem życia kobiety3.
Najczęstsze objawy menopauzy
Okres okołomenopauzalny (trwa ok. 5 lat przed ostatnią miesiączką, do 1 roku po niej) co prawda może, ale wcale nie musi wiązać się z występowaniem szeregu uporczywych objawów i pogarszać jakości życia kobiety. Często jednak pojawiają się różne objawy (tzw. zespół klimakteryczny) wynikające z procesu starzenia się organizmu oraz stopniowego wygasania funkcji jajników2,3.
U większości kobiet w okresie okołomenopauzalnym w wyniku zachodzących w organizmie zmian hormonalnych jednym z pierwszych objawów jest stopniowe zatrzymywanie miesiączki. Obserwuje się przede wszystkim zmiany w zakresie charakteru, czasu trwania oraz odstępu między miesiączkami. Spodziewane krwawienia stają się mniej przewidywalne niż dotychczas – cykle są dłuższe lub krótsze, krwawienia wydłużone, obfite i bolesne, a czasami menstruacja w ogóle się nie pojawia lub obserwuje się jedynie plamienia między miesiączkami3.
Pozostałe dokuczliwe objawy przekwitania to2,3:
- uderzenia gorąca z towarzyszącymi mu dreszczami, zaczerwienieniem twarzy i dekoltu,
- nadmierna potliwość (zlewne poty),
- zwiększona pobudliwość,
- wahania nastroju,
- nerwowość,
- zaburzenia rytmu serca (kołatanie serca),
- przybieranie na wadze (tzw. otyłość brzuszna),
- bóle i zawroty głowy,
- problemy ze snem,
- zmęczenie,
- trudności w koncentracji,
- bóle mięśni i stawów,
- mrowienia,
- bolesne współżycie,
- suchość pochwy
- częstsze infekcje intymne,
- nietrzymanie moczu.
Jakie są możliwe przyczyny wzdęć w okresie menopauzy?
W okresie klimakterium może dojść do zwiększenia masy ciała2. U kobiet po menopauzie niekiedy widoczny jest duży brzuch (tzw. oponka na brzuchu). Gromadzeniu się tkanki tłuszczowej sprzyja mała aktywność fizyczna i niezdrowa dieta, z dużą zawartością cukru i soli, a także zmiany hormonalne. Złe nawyki mogą prowadzić do nadwagi i otyłości7.
Zmiany hormonalne zachodzące u kobiet w wieku okołomenopauzalnym w połączeniu ze złymi nawykami żywieniowymi mogą zwiększać ryzyko pojawienia się dolegliwości ze strony układu pokarmowego takich jak wzdęcia. Nadmiernej obecności gazów w jelicie sprzyjać może m.in. połykanie powietrza, jedzenie pokarmów powodujących gazy (np. roślin strączkowych), picie napojów gazowanych czy jedzenie pokarmów o dużej zawartości skrobii i błonnika rozpuszczalnego4.
Wzdęcia w okresie menopauzy – kiedy zgłosić się do lekarza?
U mniej więcej 30% kobiet menopauza ma ciężki przebieg, a towarzyszące jej objawy są bardzo uciążliwe2. Jeśli objawy klimakterium mocno dają się we znaki, warto jest poszukać pomocy u lekarza pierwszego kontaktu i dowiedzieć się, co się dzieje. Za nasilone wzdęcia w okresie menopauzy może odpowiadać zła dieta, ale nie tylko. Przyczyną wzdęć mogą być równie dobrze nietolerancje pokarmowe lub choroby przewodu pokarmowego4. Powodować je może zespół jelita drażliwego, zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego, rak jelita grubego czy choroby układowe i nieswoiste choroby jelit. Dlatego w razie występowania silnych wzdęć o przewlekłym charakterze wskazana jest konsultacja z lekarzem i rozpoczęcie leczenia5.
Sprawdzone sposoby na wzdęcia w okresie menopauzy
Uciążliwe dolegliwości związane z okresem menopauzy można łagodzić przy pomocy naturalnych substancji, do których należą fitoestrogeny zawarte w roślinach, takich jak np. kozłek lekarski, szałwia, rumianek czy soja3. W przypadku wzdęć poprawę może przynieść unikanie pokarmów gazotwórczych. Warto udać się do dietetyka, który pomoże ułożyć nam dietę dopasowaną do potrzeb naszego organizmu. Gdy w życiu codziennie towarzyszy nam stres, pomocne bywa sięgnięcie po pomoc specjalistów w zakresie radzenia sobie z nim4.
U części pacjentów do zmniejszenia wzdęć przyczynić się mogą leki poprawiające motorykę, adsorbujące gazy jelitowe czy ułatwiające ich usuwanie4. Do tej grupy należą m.in. produkty z symetykonem. Mechanizm działania tej substancji opiera się na zmniejszaniu napięcia powierzchniowego pęcherzyków gazów w przewodzie pokarmowym, co ułatwia ich usuwanie6. Symetykon zawierają np. Ulgix Wzdęcia i Ulgix Wzdęcia Max.
Korzystanie z serwisu nie zastępuje diagnozy lekarza czy konsultacji farmaceuty, zaleceń lekarza, czy farmaceuty co do przyjmowania leków, a także treści ulotki i Charakterystyki Produktu Leczniczego. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby opublikowane opracowania były najwyższej jakości i odpowiadały potrzebom czytelników, a również były zgodne z obowiązującymi przepisami i wytycznymi. Nie ponosimy odpowiedzialności za własne decyzje użytkowników, mogące mieć wpływ na ich zdrowie, prowadzoną działalność gospodarczą lub zawodową.
Bibliografia:
- Pertyński T., Stachowiak G., Menopauza – fakty i kontrowersje, Endokrynologia Polska/Polish Journal of Endocrinology, Tom/Volume 57; Numer/Number 5/2006.
- Szafarowska M., Menopauza, Ginekologia po dyplomie, 2017.
- Stefanowicz E., Menopauza, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2021 (dostęp: 2022.10.03.).
- Wiercińska M., Wzdęcia – czym są, co je powoduje, kiedy zgłosić się do lekarza i jakie są domowe sposoby na wzdęcia brzucha?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (dostęp: 2022.10.03.).
- Gulbicka P., Grzymisławski M., Wzdęcia brzucha – najczęstsze przyczyny i postępowanie, Piel. Zdr. Publ. 2016, 6, 1, 69–76.
- Lewandowski K., Kaniewska M., Świątek A. i in., Symetykon – możliwe zastosowania w praktyce klinicznej i samoleczeniu, Lekarz POZ 3/2021.
- Nadwaga i otyłość u dorosłych, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/wytyczne/246952,-nadwaga-i-otylosc-u-doroslych (dostęp: 2022.11.30.)).
Ulgix Wzdęcia, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 80 mg symetykonu. Ulgix Wzdęcia Max, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 240 mg symetykonu. Zastosowanie: w łagodzeniu objawów związanych z nadmiernym nagromadzeniem gazów w żołądku i jelitach powstałych w wyniku fermentacji jelitowej w czasie procesów trawienia. Należą do nich: uczucie pełności, silne wzdęcia, odbijanie, które mogą być m.in. wynikiem błędów dietetycznych. Pomocniczo przed wykonaniem badań diagnostycznych w obrębie jamy brzusznej techniką obrazową, takich jak: radiografia, ultrasonografia i endoskopia. Przyczynia się do usunięcia z przewodu pokarmowego gazów i powietrza, przez co poprawia jakość uzyskiwanych obrazów i eliminuje trudności diagnostyczne. Przeciwwskazania: Nie należy stosować, jeżeli występuje nadwrażliwość na symetykon lub inny składnik wyrobu. Wytwórca: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.
Ulgix Wzdęcia Max, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 240 mg symetykonu. Zastosowanie: Ulgix Wzdęcia Max stosowany jest w łagodzeniu objawów związanych z nadmiernym nagromadzeniem gazów w żołądku i jelitach powstałych w wyniku fermentacji jelitowej w czasie procesów trawienia. Należą do nich: uczucie pełności, silne wzdęcia, odbijanie, które mogą być m.in. wynikiem błędów dietetycznych. Ulgix Wzdęcia Max stosowany jest także pomocniczo przed wykonaniem badań diagnostycznych w obrębie jamy brzusznej techniką obrazową, takich jak: radiografia, ultrasonografia i endoskopia. Przyczynia się do usunięcia z przewodu pokarmowego gazów i powietrza, przez co poprawia jakość uzyskiwanych obrazów i eliminuje trudności diagnostyczne. Przeciwwskazania: Wyrobu Ulgix Wzdęcia Max nie należy stosować, jeżeli występuje nadwrażliwość na symetykon lub inny składnik wyrobu. Wytwórca: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.