Dieta na wzdęcia – najważniejsze kwestie

---

Po wykluczeniu chorobowego podłoża wzdęć sprawdzoną metodą ich łagodzenia jest dieta. Odpowiednie zalecenia dietetyczne mogą pomóc zmniejszyć objawy wzdęcia oraz nadmiernego oddawania gazów¹. Co prawda w większości przypadków ilość gazów w jelicie przy wzdęciach nie jest zwiększona, jednak zmniejszenie nawet normalnej objętości może przynieść korzyści². Jak powinna wyglądać dieta na wzdęcia brzucha? Dowiedz się, które pokarmy mają właściwości wzdymające i wyeliminuj je ze swojej diety!

1. Co to są wzdęcia?
2. Najczęstsze przyczyny wzdęć
3. Jakie pokarmy powodują wzdęcia?
4. Dieta na wzdęcia – co jeść, aby ich uniknąć?
5. Ogólne zalecenia dietetyczne przy wzdęciach i gazach
6. Czy wzdęcia to objaw wymagający zbadania?

---

Co to są wzdęcia?

Wzdęcia to pojęcie powszechnie używane przez pacjentów, a bardzo trudne do zdefiniowania. Używa się go do określenia powiększonego obwodu brzucha, przy jednoczesnym odnoszeniu wrażenia, że zależy to od zwiększonej ilości gazów w przewodzie pokarmowym².
Zwykle jednak wzdęcia są odczuciem subiektywnym i nie znajdują potwierdzenia w ocenie objętości gazów jelitowych. U osób, które je odczuwają, mogą występować zaburzeniu czucia trzewnego i motoryki jelit, co wchodzi w skład obrazu zespołu zaburzeń czynnościowych. Wtedy pomimo prawidłowej objętości gazów w jelitach i tak odczuwany jest ból i dyskomfort².

Najczęstsze przyczyny wzdęć

Wzdęcie brzucha to jeden z najczęstszych objawów ze strony układu pokarmowego, który w znacznym stopniu wpływa na codzienne funkcjonowanie i pogarsza jakość życia. Może występować jako izolowany symptom, jednak zazwyczaj jest jedynie jednym z elementów obrazu klinicznego określonej jednostki chorobowej³.

Istnieje wiele patomechanizmów będących źródłem wzdęć. Najczęściej dochodzi do zaburzeń homeostazy gazów jelitowych, która zależy od ich produkcji i eliminacji¹.

Najczęstsze przyczyny wzdęć to¹:

• nieprawidłowe trawienie,
• nietolerancja węglowodanów,
• zespół jelita drażliwego,
• zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego,
• rak jelita grubego,
• zaparcia,
• celiakia,
• stan po zabiegach chirurgicznych,
• niedrożność przewodu pokarmowego,
• choroby układowe,
• nieswoiste choroby jelit,
• przyjmowanie leków (np. blokerów kanału wapniowego, antydepresantów).

Widać zatem, że przyczyn występowania wzdęć jest wiele, przez co trudno jest samemu postawić diagnozę. Do prawidłowego rozpoznania niezbędne jest wykonanie specjalistycznych badań i przeprowadzenie konsultacji z lekarzem.

Jakie pokarmy powodują wzdęcia?

Przy intensywnych wzdęciach zaleca się ograniczenie spożywania pokarmów o silnych właściwościach gazotwórczych¹. Powodują one nadmierną produkcję gazów jelitowych, co może dodatkowo wzmagać przykre dolegliwości.

Jakich pokarmów lepiej unikać przy wzdęciach? Niewskazane są przede wszystkim rośliny strączkowe takie jak groch i fasola. Ograniczyć, a najlepiej całkowicie wyeliminować z diety trzeba także warzywa kapustne, w tym kapustę oraz brukselkę⁴.

Jeśli chodzi o owoce, do powstawania nadmiernych ilości gazów przyczyniać się mogą m.in. jabłka, gruszki, brzoskwinie i śliwki, dlatego lepiej ich nie jeść. Na liście pokarmów wybitnie gazotwórczych znajdują się jeszcze takie produkty jak: owies, kukurydza, otręby oczyszczone, cebula, ziemniaki, chleb, makarony, produkty zbożowe, a także mleko i sery pleśniowe⁴.

Dieta na wzdęcia – co jeść, aby ich uniknąć?

Jadłospis przy diecie na wzdęcia powinien bazować na pokarmach o małej zdolności gazotwórczej. Należą do nich owoce cytrusowe, banany i winogrona, a także jogurty, jaja, sery żółte, mięso, biały ryż i otręby nieoczyszczone. Do picia zalecane są przede wszystkim napoje niegazowane, najlepiej woda⁴.

Mając problem z wzdęciami, powinno się unikać przede wszystkim potraw smażonych i pieczonych ze wcześniejszym ich obsmażaniem. Należy jeść niewielkie porcje i wolno, ale często.

Nie umiesz ułożyć sobie diety na wzdęcia? Skorzystaj z pomocy dietetyka, który specjalnie dla Ciebie przygotuje jadłospis⁴.

Ogólne zalecenia dietetyczne przy wzdęciach i gazach

W przypadku nadmiaru gazów i występujących przy tym wzdęciach przestrzegaj poniższych zasad⁴:

1. Jedz powoli, dokładnie rozdrabniając pokarm w jamie ustnej. Unikaj jedzenia w pośpiechu, ponieważ wtedy wraz z pokarmem połyka się powietrze, a to nasila objawy.
2. Dbaj o odpowiednie nawodnienie. Staraj się regularnie pić wodę, najlepiej niegazowaną.
3. Wyeliminuj z diety pokarmy gazotwórcze (wymienione wyżej).
4. Poświęć szczególną uwagę mleku i jego przetworom zawierającym laktozę. Zastosuj dietę eliminującą polegającą na wyłączeniu ich z jadłospisu. Wprowadź je ponownie po 2–3 tygodniach i zobacz, jak wpłynie to na Twój organizm.
5. Rozważ stosowanie probiotyków, czyli żywych kultur bakterii oraz drożdży, ponieważ pomagają odbudować prawidłowy skład przewodu pokarmowego i utrzymać równowagę mikrobiologiczną¹.
6. Rozważ stosowanie produktów z symetykonem jak Ulgix Wzdęcia Max. Substancja ta zmniejsza napięcie powierzchniowe pęcherzyków gazu i powoduje ich łączenie oraz łatwiejsze usuwanie
7. Symetykon jest bezpieczny, szybko rozpoczyna swoje działanie i nie wchodzi w interakcje z innymi produktami^5,6,7.
8. Zrezygnuj z żucia gumy.
9. Staraj się pić przez słomkę.

Pamiętaj, że dieta na wzdęcia i gazy może, ale nie musi przynieść poprawy stanu zdrowia. Dlatego w przypadku występowania bardzo silnych, utrudniających normalne funkcjonowanie objawów ze strony układu pokarmowego, zgłoś się do lekarza.

Czy wzdęcia to objaw wymagający zbadania?

Trudno na to pytanie jednoznacznie odpowiedzieć, ponieważ każdy przypadek jest inny, a ostateczna decyzja w tej kwestii należy do lekarza. Specjalista na pewno przeprowadzi z Tobą dokładny wywiad i wykona badanie przedmiotowe. Dopiero, gdy uzna to za konieczne, skieruje Cię na badania. Ich wykonanie wtedy będzie konieczne celem wykluczenia chorób organicznych².

W pierwszej kolejności w takim przypadku wykonuje się podstawowe badania laboratoryjne oraz badanie radiologiczne. Dopiero na podstawie wyników można coś więcej powiedzieć na temat przyczyny powstawania wzdęć i podjąć decyzje co do dalszego postępowania².

 

Korzystanie z serwisu nie zastępuje diagnozy lekarza czy konsultacji farmaceuty, zaleceń lekarza, czy farmaceuty co do przyjmowania leków, a także treści ulotki i Charakterystyki Produktu Leczniczego. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby opublikowane opracowania były najwyższej jakości i odpowiadały potrzebom czytelników, a również były zgodne z obowiązującymi przepisami i wytycznymi. Nie ponosimy odpowiedzialności za własne decyzje użytkowników, mogące mieć wpływ na ich zdrowie, prowadzoną działalność gospodarczą lub zawodową.

 

Bibliografia:

1. Gulbicka P., Grzymisławski M., Wzdęcia brzucha – najczęstsze przyczyny i postępowanie, Piel. Zdr. Publ. 2016, 6, 1, 69–76.
2. Zych W., Wzdęcia, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2017.
3. Eder P., Stawczyk-Eder K., Łykowska-Szuber L. i in., Wzdęcie – ważny i powszechny problem kliniczny w codziennej praktyce lekarskiej, Prz Gastroenterol 2012; 7 (4): 197–202.
4. Zych W., Gazy, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2017.
5. Jackowska A., Łukaszyk A., Wzdęcia – mity i fakty, Przegląd Gastroenterologiczny 2008; 3 (5): 243–246.
6. Witryna internetowa: https://ulgix.pl (dostęp: 2022.06.29.).
7. Meier, R. & Steuerwald, M.. (2007). Review of the therapeutic use of simethicone in gastroenterology. Schweizerische Zeitschrift fur GanzheitsMedizin. 19. 380-387.

---

Ulgix Wzdęcia, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 80 mg symetykonu. Ulgix Wzdęcia Max, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 240 mg symetykonu. Zastosowanie: w łagodzeniu objawów związanych z nadmiernym nagromadzeniem gazów w żołądku i jelitach powstałych w wyniku fermentacji jelitowej w czasie procesów trawienia. Należą do nich: uczucie pełności, silne wzdęcia, odbijanie, które mogą być m.in. wynikiem błędów dietetycznych. Pomocniczo przed wykonaniem badań diagnostycznych w obrębie jamy brzusznej techniką obrazową, takich jak: radiografia, ultrasonografia i endoskopia. Przyczynia się do usunięcia z przewodu pokarmowego gazów i powietrza, przez co poprawia jakość uzyskiwanych obrazów i eliminuje trudności diagnostyczne. Przeciwwskazania: Nie należy stosować, jeżeli występuje nadwrażliwość na symetykon lub inny składnik wyrobu. Wytwórca: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.