Uczucie wzdęcia powodujące powiększenie obwodu brzucha podczas wakacyjnego urlopu to wstydliwy problem, który potrafi popsuć wypoczynek. A jest to jeden z najczęściej występujących objawów ze strony przewodu pokarmowego1 związany z obecnością nadmiernej ilości gazów w jelitach, które dostają się tam na skutek fermentacji lub połykania powietrza2. Do ich nagromadzenia przyczynić się mogą choćby błędy dietetyczne, o które nietrudno podczas wakacji, kiedy to nierzadko dajemy sobie przyzwolenie na jedzenie wszystkiego, na co tylko mamy ochotę, i to w nieograniczonych ilościach. Jak radzić sobie z uczuciem dyskomfortu w obrębie brzucha i szybko zapewnić sobie ulgę? Poznaj sprawdzone sposoby na wzdęcia w podróży. Dowiedz się też, co robić w ramach profilaktyki, aby zmniejszyć ryzyko powstawania wzdęć i gazów w przewodzie pokarmowym.
Czym są wzdęcia?
Wzdęcia to pojęcie używane do określenia subiektywnego uczucia rozdęcia, wypełnienia i rozpierania jamy brzusznej. Pacjenci zgłaszają odczuwanie obecności nadmiernej ilości gazów w przewodzie pokarmowym1, zwiększenie obwodu brzucha3 czy ucisk na ścianę jamy brzusznej1. Problem stanowią tutaj zaburzenia pracy jelit i czucia trzewnego4.
W jelicie zdrowego człowieka znajduje się ok. 200 ml gazu. Gazy jelitowe gromadzą się na skutek połykania powietrza podczas jedzenia, picia lub żucia gumy, a także w wyniku procesów trawienia oraz bakteryjnych procesów fermentacyjnych5. Część z niego wydostaje się na zewnątrz na skutek odbijania, część natomiast przechodzi do dalszych odcinków przewodu pokarmowego2. Objętość gazów jelitowych zależy m.in. od ilości niestrawionych resztek w przewodzie pokarmowym. Wzdęcie brzucha, uczucie pełności, oddawanie nadmiernej ilości gazów towarzyszy wielu zaburzeniom gastroenterologicznym3, w których przebiegu pojawiają się także inne objawy ze strony układu pokarmowego, np. biegunki, zaparcia, ból brzucha czy dyskomfort1.
Przyczyny wzdęć
Do występowania problemów z trawieniem i wzdęć w podróży mogą prowadzić błędy dietetyczne. Przyczyną wzdęć może być fruktoza zawarta w wielu owocach i miodzie, gdyż jest słabo wchłanialna podobnie jak sorbitol, ksylitol i mannitol obecne w owocach i sokach owocowych, grzybach oraz kalafiorze. Do bólów brzucha i powstawania dużych ilości gazów doprowadzić może także spożywanie nadmiernych ilości błonnika. Wzdęcia dokuczają też osobom z niedoborem laktazy po spożyciu pokarmów mlecznych i produktów zawierających laktozę (z wyjątkiem produktów poddanych fermentacji, np. kefiru)6.
Złe samopoczucie i przykre dolegliwości ze strony układu pokarmowego spowodować może także przejadanie się i spożywanie większych ilości pokarmu niż wymaga tego organizm. Ponadto wzdęcia mogą dokuczać przy nieregularnych wypróżnieniach, które prowadzą do zalegania niestrawionych resztek w przewodzie pokarmowym i zaparć1.
Przyczyny wzdęć mogą być jednak dużo poważniejsze. Źródłem problemów z układem pokarmowym mogą być3:
- zaburzenia czynności jelit (m.in. zespół jelita drażliwego),
- nieprawidłowe trawienie i nietolerancje pokarmowe,
- przerost flory bakteryjnej,
- zaparcia,
- choroby układowe,
- nieswoiste choroby jelit.
Z uwagi na to zaburzenia motoryki jelit i dolegliwości ze strony układu pokarmowego o przewlekłym charakterze po powrocie z podróży należy skonsultować z lekarzem.
Sposoby na wzdęcia
Jak pozbyć się wzdęć? W kryzysowej sytuacji, gdy bolesne wzdęcia w podróży, np. podczas lotu samolotem, jazdy pociągiem, czy podczas pobytu w hotelu mocno dają się we znaki, zastosować można farmakoterapię. Leki mogą spowodować ustąpienie dolegliwości w przypadku zespołu zatrzymywania gazów. Na wzdęcia zastosować można przede wszystkim produkty z symetykonem, np. Ulgix Wzdęcia, który zmienia napięcie powierzchniowe pokrytych śluzem baniek powietrza w świetle jelita i powoduje ich rozpad oraz ułatwia ich usuwanie8.
Aby pozbyć się wzdęć i niestrawności, trzeba także zadbać o regularne wypróżnienia. Zmiana rytmu dnia, stres, niezdrowa dieta – to wszystko może stać się przyczyną zaparć w podróży. Aby uniknąć tego problemu, należy zadbać o odpowiednią ilość błonnika rozpuszczalnego w wodzie w swojej diecie, np. wybierając babkę płesznik, a konkretnie jej nasiona. Ważne jest także, aby właściwie się nawadniać (pić powyżej 3l płynów dziennie, najlepiej wodę butelkowaną) i uprawiać aktywność fizyczną7. Na wakacjach szczególnie polecane są regularne spacery. Jeśli tylko istnieje taka możliwość, warto wypożyczyć rower i udać się na przejażdżkę po okolicy.
Wzdęcia – profilaktyka
Z uwagi na to, że przyczyną problemów trawiennych może być niezdrowa dieta, warto unikać jedzenia pokarmów, które przyczyniają się do ich wystąpienia. Działanie gazotwórcze wykazują takie produkty jak6:
- warzywa: nasiona roślin strączkowych (groch, fasola, bób), brukselka, por, kalafior, brokuł, szparagi, kapusta kiszona, cebula, czosnek,
- nabiał: jaja, sery pleśniowe,
- ryby: śledź, mintaj, karp, sardynki w oleju i pomidorach,
- napoje gazowane, alkohol, napoje z kofeiną,
- nadmierne ilości słodyczy,
- tłuste potrawy.
Aby uniknąć problemów gastrycznych, trzeba zwrócić uwagę także na sposób spożywania posiłków. Powinno się jeść mało a często, na spokojnie, dokładnie przeżuwając każdy kęs, unikając połykania dużych ilości powietrza.
Pamiętajmy, że na motorykę jelit wpływa także napięcie emocjonalne i stres4, który może pojawić się w związku z podróżą. Dotyczy to przede wszystkim osób, które mają lecieć samolotem, a boją się latać. Dlatego w miarę możliwości trzeba zapanować nad skrajnymi emocjami i zabrać ze sobą książkę, krzyżówki lub coś innego, co zapewni rozrywkę, pomoże rozładować stres i zająć myśli. W przypadku natężonego lęku warto również rozważyć wizytę u lekarza psychiatry, który może zaproponować wdrożenie odpowiedniej farmakoterapii.
Ulgix Wzdęcia, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 80 mg symetykonu. Zastosowanie: Ulgix Wzdęcia stosowany jest w łagodzeniu objawów związanych z nagromadzeniem gazów w żołądku i jelitach powstałych w wyniku fermentacji jelitowej w czasie procesów trawienia. Należą do nich: uczucie pełności, wzdęcia, odbijanie, które mogą być m.in. wynikiem błędów dietetycznych. Ulgix Wzdęcia stosowany jest także pomocniczo przed wykonaniem badań diagnostycznych w obrębie jamy brzusznej techniką obrazową, takich jak: radiografia, ultrasonografia i endoskopia. Przyczynia się do usunięcia z przewodu pokarmowego gazów i powietrza, przez co poprawia jakość uzyskiwanych obrazów i eliminuje trudności diagnostyczne. Przeciwwskazania: Wyrobu Ulgix Wzdęcia nie należy stosować, jeżeli występuje nadwrażliwość na symetykon lub inny składnik wyrobu. Wytwórca: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.
Korzystanie z serwisu nie zastępuje diagnozy lekarza czy konsultacji farmaceuty, zaleceń lekarza, czy farmaceuty co do przyjmowania leków, a także treści ulotki i Charakterystyki Produktu Leczniczego. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby opublikowane opracowania były najwyższej jakości i odpowiadały potrzebom czytelników, a również były zgodne z obowiązującymi przepisami i wytycznymi. Nie ponosimy odpowiedzialności za własne decyzje użytkowników, mogące mieć wpływ na ich zdrowie, prowadzoną działalność gospodarczą lub zawodową.
Bibliografia:
- Eder P., Stawczyk-Eder K., Łykowska-Szuber L. i in., Wzdęcie – ważny i powszechny problem kliniczny w codziennej praktyce lekarskiej, Prz Gastroenterol 2012; 7 (4): 197–202.
- Słomka M., Małecka-Panas E.: Wzdęcia i odbijania. Pediatr. Med. Rodz. 2011, 7, 1, 30–34.
- Gulbicka P., Grzymisławski M., Wzdęcia brzucha – najczęstsze przyczyny i postępowanie, Piel. Zdr. Publ. 2016, 6, 1, 69–76.
- Zych W., Wzdęcia, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2017.
- Mokrowiecka A., Jak leczyć wzdęcia?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2013.
- Wnęk D., Wzdęcia brzucha i nadmierne gazy – postępowanie dietetyczne, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2021.
- Wiercińska M., Kudłacz P., Zaparcia – objawy, przyczyny, leczenie i leki na zaparcia, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2021.
- Lewandowski K., Kaniewska M., Świątek A., Rydzewska G., Symetykon–możliwe zastosowania w praktyce klinicznej i samoleczeniu, Lekarz POZ, 7(3).
Ulgix Wzdęcia, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 80 mg symetykonu. Ulgix Wzdęcia Max, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 240 mg symetykonu. Zastosowanie: w łagodzeniu objawów związanych z nadmiernym nagromadzeniem gazów w żołądku i jelitach powstałych w wyniku fermentacji jelitowej w czasie procesów trawienia. Należą do nich: uczucie pełności, silne wzdęcia, odbijanie, które mogą być m.in. wynikiem błędów dietetycznych. Pomocniczo przed wykonaniem badań diagnostycznych w obrębie jamy brzusznej techniką obrazową, takich jak: radiografia, ultrasonografia i endoskopia. Przyczynia się do usunięcia z przewodu pokarmowego gazów i powietrza, przez co poprawia jakość uzyskiwanych obrazów i eliminuje trudności diagnostyczne. Przeciwwskazania: Nie należy stosować, jeżeli występuje nadwrażliwość na symetykon lub inny składnik wyrobu. Wytwórca: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.
