Jak czuć się lekko po wielkanocnym obiedzie?

Tradycyjne wielkanocne potrawy, choć są bardzo smaczne, niestety nie zawsze należą do najzdrowszych. Wysokokaloryczny mazurek przekładany masą, tłusty pasztet domowej roboty czy jajka obficie pokryte majonezem – spożycie takich wielkanocnych przysmaków w dużych ilościach może stać się przyczyną wzdęć, nadmiaru gazów i złego samopoczucia. Często po wstaniu od suto zastawionego wielkanocnego stołu czujemy się ociężali i ospali. Co jeść, a z czego zrezygnować w czasie Świąt Wielkanocnych, aby uniknąć problemów ze strony układu pokarmowego i czuć się lekko? Jak poradzić sobie ze wzdęciami brzucha, niestrawnością i innymi przykrymi objawami po wielkanocnym obiedzie? Odpowiadamy!

1. Czym są wzdęcia i skąd bierze się nadmiar gazów w przewodzie pokarmowym?
2. Produkty najbardziej wzdymające – co może powodować wzdęcia?
3. Dieta na wzdęcia – co jeść, by nie mieć wzdęć i czuć się lekko, odchodząc od wielkanocnego stołu?
4. Jak pozbyć się wzdęć i nadmiernych gazów po wielkanocnym obiedzie?

Czym są wzdęcia i skąd bierze się nadmiar gazów w przewodzie pokarmowym??

W układzie pokarmowym zdrowego człowieka naturalnie występują gazy jelitowe o objętości około 200 ml. Gazy jelitowe najczęściej powstają na drodze fermentacji w jelicie grubym lub na skutek połykania powietrza¹. Obecności nadmiernej ilości gazów w jelicie mogą sprzyjać też pokarmy powodujące gazy (bogate w tzw. FODMAPs), skrobia i błonnik czy choroby przewodu pokarmowego². Często zgłaszanym przez pacjentów objawem poniekąd związanym z nadmierną produkcją gazów są wzdęcia, które kojarzone są ze zwiększeniem obwodu brzucha i uczuciem pełności¹.

Wzdęcie brzucha oraz oddawanie nadmiernej ilości gazów towarzyszyć może wielu zaburzeniom gastroenterologicznym. Przyczyny problemów należy doszukiwać się w zaburzeniach homeostazy gazów jelitowych, która zależy od ich produkcji i eliminacji. Choć przykre dolegliwości ze strony jamy brzusznej powodować może np. zespół jelita drażliwego lub nietolerancja pokarmowa (węglowodanów, np. rafinozy czy stachiozy, ale też laktozy, fruktozy lub sorbitolu), to w przypadku ich nasilenia się akurat w Wielkanoc źródłem uciążliwych objawów zwykle jest spożycie zbyt dużej ilości ciężkich potraw przygotowanych ze składników o wzdymającym działaniu. Takim produktem jest między innymi największy wielkanocny przysmak, czyli jajko^1,3.

Produkty najbardziej wzdymające – co może powodować wzdęcia?

Przyczyną wzdęć i nadmiernego wytwarzania gazów może być choćby fruktoza zawarta w wielu owocach, ale też miodzie, który jest częstym składnikiem wielkanocnego mazurka. Problemy z trawieniem spowodować też może spożycie nadmiernych ilości błonnika pokarmowego. Chodzi tu głównie o błonnik nierozpuszczalny występujący w surowych owocach i warzywach, nasionach i orzachach, ale też kaszy czy pieczywie. Błonnik rozpuszczalny pomaga natomiast wiązać luźne stolce. Produkty bogate w błonnik rozpuszczalny to głównie ziemniaki, makaron czy ryż^3,4.

Do produktów spożywczych występujących w wielkanocnych daniach, po których może dojść do nadprodukcji gazów jelitowych i wystąpienia wzdęć, zalicza się m.in.^3,4:

• nasiona roślin strączkowych – np. fasola, ciecierzyca, bób, groch, soczewica;
• warzywa – kapusta, brukselka, por, kalafior, szparagi, cebula, czosnek;
• nabiał – jaja i przetwory z jaj, sery pleśniowe;
• ryby – mintaj, śledź, sardynki w oleju i pomidorach;
• napoje gazowane, alkohol, kawa i inne napoje zawierające kofeinę;
• słodycze (szczególnie spożyte w nadmiarze).

Za zwiększanie ilości gazów w przewodzie pokarmowym i powstanie wzdęć może być też odpowiedzialne mleko i produkty mleczne, jednak dotyczy to jedynie osób z nietolerancją laktozy. Niekiedy dolegliwości nasilają się po zjedzeniu płatków owsianych, czyli owsianki. Wzdęcia i gazy często pojawiają się też po zjedzeniu tłustych potraw, do których zaliczają się niektóre tradycyjne wielkanocne przysmaki^3,4.

Dieta na wzdęcia – co jeść, by nie mieć wzdęć i czuć się lekko, odchodząc od wielkanocnego stołu?

Odpowiednie zalecenia dietetyczne mogą pomóc zmniejszyć objawy wzdęcia oraz nadmiernego oddawania gazów. Chodzi o to, aby w miarę możliwości żywić się lekkostrawnie. Warto zmodyfikować wszystkie dania w taki sposób, aby stały się nieco lżejsze. Niekiedy wystarczy zmniejszyć ilość majonezu w sałatce na rzecz jogurtu naturalnego lub zrezygnować z jedzenia chleba pszennego na rzecz pełnoziarnistego.

Najlepiej całkowicie zrezygnować ze smażenia mięs, wskazane jest natomiast pieczenie bez tłuszczu. Oprócz tego zalecana jest rezygnacja z deserów z ciężkimi masami na rzecz np. lekkich biszkoptów. Skoro wiemy już, jakie produkty przyczyniają się do zwiększonej produkcji gazów,  warto chociaż spróbować wyeliminować je z jadłospisu^3,4.

Jak pozbyć się wzdęć i nadmiernych gazów po wielkanocnym obiedzie?

Do nadprodukcji gazów i powstania wzdęć przyczynia się nie tylko dieta bogata w produkty gazotwórcze i oparta na tłustych potrawach, ale też styl życia. Jak uniknąć uciążliwych objawów ze strony układu pokarmowego? Co na pobudzenie trawienia najlepiej się sprawdzi?¹

1. Zastosowanie diety z wyłączeniem produktów gazotwórczych, takich jak otręby, warzywa kapustne, cebula, rośliny strączkowe czy niektóre owoce.
2. Dbanie o odpowiednie nawodnienie poprzez picie dużych ilości wody.
3. Stosowanie probiotyków, czyli żywych mikroorganizmów, które wykazują dobroczynny wpływ na organizm człowieka i utrzymują równowagę mikrobiologiczną. Do naturalnych probiotyków należą m.in. fermentowane produkty mleczne, w tym kefir.
4. Picie herbatek ziołowych wspierających trawienie.
5. Stosowanie leków hamujących absorpcję gazów, np. z symetykonem w składzie. Kupić je można w aptece bez recepty. O pomoc w doborze odpowiedniego preparatu można poprosić farmaceutę.
6. Ruch i różna aktywność fizyczna (np. spacer po obiedzie) dobrze wpłynie na trawienie.

Gdy objawy takie jak wzdęcia, nadmierne gazy czy niestrawność utrzymują się od dłuższego czasu, a zmiana stylu życia nie przynosi żadnej poprawy, należy udać się do lekarza, skonsultować z nim swój problem, a niekiedy też wykonać różne badania. Pamiętajmy, że źródłem dolegliwości może być choroba, a ciężkie wielkanocne potrawy mogą jedynie dodatkowo je nasilić.

Korzystanie z serwisu nie zastępuje diagnozy lekarza czy konsultacji farmaceuty, zaleceń lekarza, czy farmaceuty co do przyjmowania leków, a także treści ulotki i Charakterystyki Produktu Leczniczego. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby opublikowane opracowania były najwyższej jakości i odpowiadały potrzebom czytelników, a również były zgodne z obowiązującymi przepisami i wytycznymi. Nie ponosimy odpowiedzialności za własne decyzje użytkowników, mogące mieć wpływ na ich zdrowie, prowadzoną działalność gospodarczą lub zawodową.

Bibliografia:

1. Gulbicka P., Grzymisławski M., Wzdęcia brzucha – najczęstsze przyczyny i postępowanie, Piel. Zdr. Publ. 2016, 6, 1, 69–76.
2. Wiercińska M., Wzdęcia – czym są, co je powoduje, kiedy zgłosić się do lekarza i jakie są domowe sposoby na wzdęcia brzucha?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/50663,wzdecia (dostęp: 2023.02.15.)).
3. Wnęk D., Wzdęcia brzucha i nadmierne gazy – postępowanie dietetyczne, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2021 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/187232,wzdecia-brzucha-i-nadmierne-gazy-postepowanie-dietetyczne (dostęp: 2023.02.15.)).
4. Mokrowiecka A., Czy warzywa mogą powodować biegunkę i wzdęcia?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2014 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/lista/95309,czy-warzywa-moga-powodowac-biegunke-i-wzdecia (dostęp: 2023.02.15.)).

Ulgix Wzdęcia, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 80 mg symetykonu. Ulgix Wzdęcia Max, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 240 mg symetykonu. Zastosowanie: w łagodzeniu objawów związanych z nadmiernym nagromadzeniem gazów w żołądku i jelitach powstałych w wyniku fermentacji jelitowej w czasie procesów trawienia. Należą do nich: uczucie pełności, silne wzdęcia, odbijanie, które mogą być m.in. wynikiem błędów dietetycznych. Pomocniczo przed wykonaniem badań diagnostycznych w obrębie jamy brzusznej techniką obrazową, takich jak: radiografia, ultrasonografia i endoskopia. Przyczynia się do usunięcia z przewodu pokarmowego gazów i powietrza, przez co poprawia jakość uzyskiwanych obrazów i eliminuje trudności diagnostyczne. Przeciwwskazania: Nie należy stosować, jeżeli występuje nadwrażliwość na symetykon lub inny składnik wyrobu. Wytwórca: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.

Ulgix Wzdęcia Max, wyrób medyczny. Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 240 mg symetykonu. Zastosowanie: Ulgix Wzdęcia Max stosowany jest w łagodzeniu objawów związanych z nadmiernym nagromadzeniem gazów w żołądku i jelitach powstałych w wyniku fermentacji jelitowej w czasie procesów trawienia. Należą do nich: uczucie pełności, silne wzdęcia, odbijanie, które mogą być m.in. wynikiem błędów dietetycznych. Ulgix Wzdęcia Max stosowany jest także pomocniczo przed wykonaniem badań diagnostycznych w obrębie jamy brzusznej techniką obrazową, takich jak: radiografia, ultrasonografia i endoskopia. Przyczynia się do usunięcia z przewodu pokarmowego gazów i powietrza, przez co poprawia jakość uzyskiwanych obrazów i eliminuje trudności diagnostyczne. Przeciwwskazania: Wyrobu Ulgix Wzdęcia Max nie należy stosować, jeżeli występuje nadwrażliwość na symetykon lub inny składnik wyrobu. Wytwórca: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E.

Poznaj ULGIX Wzdęcia

Poznaj ULGIX Wzdęcia Max